Digitale versie kerkblad: goedkoop of duurkoop?

Soms zien we dat kerken ervoor kiezen om minder papieren kerkbladen te verspreiden en de digitale versie van het kerkblad per mail te versturen naar kerkleden. Dat doen ze om twee verschillende redenen: digitaal lijkt milieuvriendelijker én goedkoper dan drukwerk. Maar is dat ook echt het geval?

Milieu

Op het eerste gezicht lijkt het versturen van een bericht per e-mail misschien minder belastend voor het milieu dan het produceren van papieren bladen, maar wie zich erin verdiept heeft algauw in de gaten dat dat niet klopt. Zo heeft de papierindustrie in de afgelopen jaren een enorme verduurzamingsslag gemaakt, en alle elektriciteit en apparaten die nodig zijn voor digitale berichten zijn bijzonder schadelijk voor het milieu. Wil je hierover meer weten? Lees dan de uitkomsten van deze onderzoeken.

Financiën

Er is geen speld tussen te krijgen: als je besluit om minder kerkbladen te laten drukken ben je goedkoper uit dan voorheen. Maar let op: het vervangen van het papieren kerkblad door een digitale versie heeft veel méér gevolgen. Dat heeft alles te maken met de verschillen tussen digitale en papieren communicatie.

Digitaal

Een sterke kant van digitale communicatie is de snelheid waarmee berichten kunnen worden verspreid. Bijvoorbeeld: één druk op de knop en je digitale nieuwsbrief is binnen een paar tellen binnen bij je doelgroep. Social media, website of nieuwsbrief bieden als geen ander middel de mogelijkheid om actueel te zijn in berichtgeving. Tegelijk zijn deze digitale middelen vluchtig. Dat wil zeggen: als lezer op een beeldscherm zijn we snel afgeleid en we lezen snel door teksten heen. Teksten moeten dus kort zijn. Daar komt bij dat een mail tussen veel andere mails, of een digitaal nieuwsbericht tussen andere digitale nieuwsberichten, gemakkelijk over het hoofd gezien of weggeklikt wordt.

Papier

Een papieren medium zoals een kerkblad kan vanwege zijn doorlooptijd – de tijd tussen het samenstellen en verschijnen ervan – nooit zo actueel zijn als berichten langs de digitale snelweg. Het leent zich daarom meer voor achtergrondverhalen, voor interviews en verdieping. De gedrukte vorm, het feit dat je het blad kunt vastpakken en doorbladeren, helpt bij de concentratie bij het lezen. Het is daardoor geschikt voor wat langere artikelen. Bovendien wordt het papieren kerkblad dat gedurende een langere periode op tafel ligt over het algemeen meer dan eens opengeslagen.

Onderzoek

We deden zelf onderzoek bij twee kerkbladen, die uit financiële overweging de oplage van hun gedrukte blad onlangs fors terugschroefden en daarvoor in de plaats de online versie van datzelfde blad aan de lezers aanboden. We waren heel benieuwd naar de gevolgen van die verandering. De uitkomsten ervan zijn glashelder.

Resultaten

De cijfers van beide kerken liggen heel dicht bij elkaar. Men bracht de oplage van het papieren blad terug van 2.000 naar 350 stuks en bood in plaats daarvan een online versie van het blad aan. Resultaat: 80 % van de mensen die de online versie krijgt aangeboden leest het blad helemaal niet meer. En van de overgebleven 20% klikt meer dan de helft het blad maar één keer aan, terwijl de looptijd van het blad minstens een maand is.

Gevolgen

Waar dit op neerkomt: de meeste mensen die het kerkblad in digitale vorm krijgen aangeboden zijn niet of nauwelijks meer op de hoogte van wat er speelt in de kerk. En voor veel mensen is het kerkblad het laatste lijntje dat ze met de kerk hebben. Als ook dat verwatert is hun band met de kerk definitief verbroken. Op die manier snijden we ons als kerken op verschillende manieren in de vingers. Allereerst falen we dan als kerk in de opdracht die we hebben om het Goede Nieuws breed te verspreiden. In de tweede plaats: als we uit de aandacht raken, zullen ook minder mensen financieel bijdragen via bijvoorbeeld Kerkbalans. Zo komen we in een neerwaartse spiraal terecht die we zelf gecreëerd hebben. En dan is goedkoop duurkoop geworden voor de kerk.

Slimme mix

Ons advies luidt: vervang de papieren versie van het kerkblad niet door een digitale versie. Zoek als kerk naar een slimme communicatiemix waarin papier en digitaal hun eigen plek hebben. Als het noodzakelijk is om te bezuinigen op de kosten van het kerkblad, denk dan bijvoorbeeld aan het uitbrengen van wat minder edities per jaar, met behoud van kwaliteit. En combineer dat met regelmatige digitale en papieren nieuwsbrieven, zodat iedereen op de hoogte blijft van de actuele informatie. Je kunt altijd bij de Zalige Zalm aankloppen als je hierover advies op maat wilt hebben.

NIEUW: Interviewtraining bij De Zalige Zalm!

Voor iedereen die wil leren interviewen voor kerk- of parochieblad organiseert De Zalige Zalm op zaterdag 24 juni een training ‘interviewen’. Naar aanleiding van vragen van redacties hebben wij een cursus op maat gemaakt.

Goed interviewen is een kunst. De juiste vragen leren stellen, maar óók leren luisteren. In deze training leer je wat een goed interview is en hoe je dat vervolgens het beste kunt vertalen in tekst.

In de training behandelen we twee hoofdthema’s: het interviewgesprek en hoe je dat het beste vertaalt naar een inspirerend verhaal voor het kerk- of parochieblad. Er zijn allerlei soorten interviews die je op allerlei manieren kunt opschrijven. Maar wat past nu het beste?

 Door deze training leer je hoe je gemakkelijk en relatief snel een kwalitatief goed en inspirerend interview op papier zet. Tipje van de sluier: het is makkelijker dan je denkt!

De training wordt verzorgd door Celine Timmerman. Als freelance journalist schrijft zij ruim 15 jaar voor dagbladen en tijdschriften. Voor De Zalige Zalm traint ze redacties hoe je het beste op een inspirerende en missionaire manier een blad kunt maken. Voor haar eigen parochieblad in Den Haag interviewt ze elke editie een parochiaan voor de rubriek ‘Een kijkje in de ziel.’

Praktische informatie:

Datum & tijd: zaterdag 24 juni 2023, van 11.00 tot 13.30 uur (incl. lunchpauze van 12.00 tot 12.30 uur); inloop vanaf 10.30 uur

Locatie: kantoor De Zalige Zalm, Smedenstraat 248, 7411 RC Deventer

Bereikbaarheid OV: 10 minuten lopen van NS-station Deventer

Met de auto: navigeer naar Het Perck (= parkeerterrein achterzijde kantoor), u kunt daar betaald parkeren. Er is voldoende plek.

Max. aantal deelnemers: 15 (vol = vol)

Neem s.v.p. zelf uw lunch mee

Kosten: € 39,95 p.p. (inclusief btw) incl koffie en thee

Betaling: € 39,95 over te maken op NL89 RABO 0104 8895 00 o.v.v. interviewtraining 24-06-23

Jozef als timmerman én mijnwerker

Bij De Zalige Zalm lezen we met veel plezier de prachtige bladen die de kerkbladredacties maken met ons redactiesysteem. Dat levert een schat aan inspirerende, creatieve en soms verrassende onderwerpen op. Pareltjes noemen we die. Die delen we hier graag met u.

Na de fusie van de Protestantse Gemeente Maas- en Beekdal komt van de nieuwe bezoekers van de Johanneskerk in Sittard regelmatig de vraag wat toch de betekenis is van de glas-in-lood-ramen. Om die vraag te beantwoorden, heeft de redactie van Onderweg een artikel geschreven over de inrichting van de kerk en de betekenis van de ramen. Want, zo is de achterliggende gedachte, iedereen die hier komt in de kerk moet zich thuis voelen.

Brand    

De oude houten gereformeerde kerk brandde af in 1963. Met hulp van de hele bevolking van Sittard en de katholieke geestelijkheid is er geld verzameld voor een nieuwe kerk. Met dat geld en een gratis ontwerp van de architect Ramakers kon men beginnen met de nieuwbouw.

Mijnwerkers

De glas-in-lood ramen zijn ontworpen en gemaakt door kunstenaar Jos Stassen. In de ramen worden Bijbelse taferelen afgebeeld. Opvallend zijn de grote figuren. Vermoedelijk verwijzen ze naar mijnwerkers. Je ziet Jozef als timmerman én als mijnwerker. Dit plaatst de ramen in het Limburg van de jaren ’60 waar op dat moment de mijnen nog vol in productie zijn. De oude tijd van de evangeliën is hier verbonden met de eigen regio en tijdgeest. Als je dat weet, kijk je met andere ogen naar de ramen.

Voel je thuis

Het is een uitnodigend gebaar naar de nieuwe mensen in de kerk om uitleg te geven over de geschiedenis zodat zij zich er thuis voelen. Maar ook voor de oudgedienden is het vast interessant om de herkomst van die opvallende figuren op de ramen te weten zodat ook zij de geschiedenis van de eigen kerk kennen.

Kent u het verhaal achter de ramen in uw kerk? Een goed idee voor een nieuwe rubriek of een artikel in uw kerkblad of parochieblad.

Handen

Bij De Zalige Zalm lezen we met veel plezier de prachtige bladen die de kerkbladredacties maken met ons redactiesysteem. Dat levert een schat aan inspirerende, creatieve en soms verrassende onderwerpen op. Pareltjes noemen we die. Die delen we hier graag met u.

De Protestantse Gemeente Zaandam werkt met themanummers. Het thema van de editie in februari is “Handen”. Het blad laat zien dat dit een veelzijdig thema is, het geeft veel handvatten om over te schrijven.

Het werken met een thema geeft de redactie ook een duidelijk houvast om het blad inhoud en vorm te geven. Om het zowel historisch als “dichtbij huis” te kunnen benaderen. En zowel beschouwend als concreet. Ook het beeldmateriaal in deze editie heeft direct te maken met het thema handen. Op die manier ontstaat er een evenwichtig samenhangend geheel.

 

Oudste handdruk

Zo is er een artikel te lezen over de geschiedenis van de handdruk. De oudst afgebeelde handdruk is uit het jaar 845 voor Christus op een mozaïek in de stad Nimrud. Het zijn de Assyrische koning en de Babylonische koning die elkaar de hand schudden als teken van hun verbondenheid. De mozaïek toont aan dat de betekenis van de handdruk al ver teruggaat in de tijd.

 

Doe wat je handen vinden om te doen

Dan volgt een interview met vrijwilligers Alie en Joop. In het middelpunt van de belangstelling staan wilden ze helemaal niet. En dan wordt hun interview in het kerkblad ook nog eens door De Zalige Zalm uitgekozen voor een pareltje. Het interview gaat over de stille werkers” van de kerk die al vele jaren, op de achtergrond en zonder poespas, vrijwilligerstaken voor de gemeente op zich nemen. De vrijwilligers die in iedere kerk onmisbaar zijn. In het interview zeggen Alie en Joop dat ze het maar gewoon vinden om te doen, het hoort bij christen zijn, hulp bieden aan degenen die het nodig hebben.

Alie vat het nog eens kernachtig samen: doe wat je handen vinden om te doen. Er is altijd wel iets waarbij je iemand tot steun kunt zijn. Kijk maar om je heen, steek je handen uit de mouwen als dat nodig is. Dat is je opdracht als christen.

De mooie foto’s van het koppel maken het interview compleet! Al zullen ze dat zelf vermoedelijk ook allemaal te veel eer vinden.

Fotogenieke handen

Nog weer een heel andere invalshoek om het over handen te hebben, is het laten zien van handen. Handen zijn net zo individueel en expressief als gezichten, zoals de foto’s op de redactionele pagina laten zien. In de rubriek boekbespreking heeft de redactie gekozen voor een fotoboek over handen. Het boek toont foto’s van handen uit de hele wereld. Werkhanden welteverstaan, de handen laten de enorme diversiteit aan werk zien dat wereldwijd door handen wordt gedaan.

Na het lezen van dit blad ga je anders kijken naar handen. Fascinerend!

 

fotograaf: Jurriaan Bakker

Space for Grace blaast vuur aan

De afgelopen drie jaar deden een kleine dertig initiatieven uit de breedte van de katholieke kerk mee aan Space for Grace. Space for Grace is een initiatief van het fonds Porticus, in samenwerking met het Kaski Onderzoekscentrum van de Radboud Universiteit, de firma Hoe dan Wel en het Huis van Dominicus.

Nieuwe wegen

In veel katholieke geloofsgemeenschappen zoeken mensen naar nieuwe wegen. Om van waarde te zijn voor de ander, om spiritualiteit vorm te geven en anderen zich verbonden te laten voelen met de gemeenschap. Dit vraagt veel creativiteit van parochies, leefgemeenschappen en andere organisaties. Hoe kun je een levendige gemeenschap blijven of worden? Hoe kun je mensen ruimte bieden om Gods liefde te ervaren? Het is een zoektocht die vraagt om experimenteren en innoveren.

Begeleiding voor kerken

Het programma van Space for Grace ondersteunt deze initiatieven met coachende begeleiding, praktische toerusting, verdieping en financiële middelen. Langzaam maar zeker ontstaan er op deze manier nieuwe haarden waar vuurtjes van geloof weer gaan branden en vinden geloofsgemeenschappen nieuwe wegen om te gaan.

Communicatie-opdracht

Als Zalige Zalm zijn we dankbaar dat we de mooie opdracht hebben gekregen om de communicatie van Space for Grace te verzorgen. Wij zorgen ervoor dat het programma breder bekend wordt en meer kerkelijke initiatieven de weg vinden naar dit zinvolle begeleidingstraject.

 

Kerkblad en actualiteit

Kerken hebben een boodschap voor de wereld, een Blijde boodschap. Door gebeden en goede daden proberen ‘mensen van de kerk’ de wereld om hen heen een beetje mooier te maken. Het zijn meestal niet de verhalen die de voorpagina van de krant halen. Toch mag ook dit goede nieuws doorverteld worden. Het kerkblad of het parochieblad is bij uitstek geschikt om met deze verhalen een brug te slaan tussen kerk en actualiteit.

Bloemen na aardbeving

Zo is er bijvoorbeeld het verhaal van de mensen van de protestantse gemeente in Deventer, die na de aardbeving in Turkije en Syrië bloemen brachten bij de Turkse en Syrische gemeenschap in Deventer. Of het verhaal van de mensen uit Emmen, die asielzoekers opvangen die de laatste bus naar Ter Apel hebben gemist. Of de kerken in Kampen die kleinschalige opvang organiseren voor statushouders. En ook de Laudato si’-groepen en de Groene Kerken die zorg voor de schepping omzetten in praktisch handelen.

Cadeau voor de lezers

Als redactie van een kerkblad hoef je vaak niet ver te zoeken om deze verhalen in je eigen geloofsgemeenschap te vinden. Maar vaak vinden we deze daden zo vanzelfsprekend dat we vergeten om ze een podium te geven en ze daarmee ‘cadeau’ te geven aan de lezers van het parochieblad of kerkblad. Juist deze verhalen zijn inspirerend en laten zien wat missionair zijn echt betekent.

Kant-en-klaar materiaal

Bij het keuzemateriaal waar redacties in onze portal uit kunnen putten bij ‘Kerkblad Compleet’ staan maandelijks artikelen klaar over ‘Groen geloven’ en ‘Gastvrij geloven’, geschreven door journalist Dick Vos. Deze korte en krachtige verhalen kunnen redacties kant-en-klaar plaatsen in hun eigen edities. Ze kunnen echter ook dienen als inspiratiebron om als redacteur zelf op zoek te gaan naar zulke verhalen in de eigen gemeenschap. Ons advies: deel het Goede Nieuws in je parochieblad of kerkblad en laat zo zien wat je gelooft!

Generatieconversatie

Bij De Zalige Zalm lezen we met veel plezier de prachtige bladen die de kerkbladredacties maken met ons redactiesysteem. Dat levert een schat aan inspirerende, creatieve en soms verrassende onderwerpen op. Pareltjes noemen we die. Die delen we hier graag met u.

Leren kennen

De redactie van Venster, het kerkblad van de Protestantse Gemeente Lelystad heeft een vaste maandelijkse rubriek. De naam is Generatieconversatie. In deze rubriek gaan een oudere en een jongere uit de gemeente met elkaar in gesprek. Ze kennen elkaar nog niet echt. Maar dat is juist het idee erachter: leer elkaar kennen door maar gewoon in gesprek te gaan en elkaar vragen te stellen. Een goed gesprek waarin ook het geloof aan bod komt, dat is de bedoeling. Ook krijgt het koppel van de maand een vraag voorgelegd van het koppel van de vorige maand. Zo wordt het stokje van de gesprekken keer op keer doorgegeven.

 

Daan en Alie

Deze maand lezen we dat Daan (22) en Alie (75) elkaar hebben ontmoet. Daan is via vrienden bij de jongerengroep van de kerk gekomen. Alie is al sinds 40 jaar betrokken bij deze kerk. Ze heeft in die lange tijd al verschillende vrijwilligersactiviteiten gedaan en doet dat nog steeds vol overgave.

Ondanks het grote leeftijdsverschil vinden ze snel herkenning in de ander. Ze vertellen allebei dat ze niet gelovig zijn opgevoed. Ze waren daarmee vrij in hun de keuze om aan te sluiten bij een kerk, een stap die ze beiden hebben gezet. Alie vertelt dat haar geloof in de loop van de tijd is gegroeid, het ligt niet vast en heeft ruimte nodig om te groeien. Daan herkent zich in haar woorden. Ook voor hem ligt geloof niet vast. God wordt voor hem zichtbaar in de interactie tussen mensen.

Nog een overeenkomst is dat voor allebei de kerk een thuis is, een plek waar ze zich welkom voelen.

 

Q&A

De vraag van het koppel van de vorige maand is hoe jong en oud meer met elkaar in contact kunnen komen. Het antwoord van Daan op die vraag is heel praktisch: wissel eens van plaats, dan kom je vanzelf nieuwe mensen tegen. Alie beaamt dit en vult aan dat dit gesprek voor haar daar ook aan bijdraagt. Jongeren zijn hartstikke interessant!

Het doel van deze rubriek is om een goed gesprek tussen jong en oud te realiseren. Het doel is zeker bereikt. Wat een inspirerend idee voor een rubriek in je kerkblad.

Kerkontbijt

Bij De Zalige Zalm lezen we met veel plezier de prachtige bladen die de kerkbladredacties maken met ons redactiesysteem. Dat levert een schat aan inspirerende, creatieve en soms verrassende onderwerpen op. Pareltjes noemen we die. Die delen we hier graag met u. Het blad Kerkvenster van de R.K. Nicolaaskerk in Baarn verrast ons met een uitnodigend initiatief. Eens in de maand is iedereen welkom bij het maandelijkse kerkontbijt. Wat een mooie start van de zondag!

 Warm welkom

Wat is de bedoeling? Gewoon heel simpel: elkaar ontmoeten en leren kennen. Een zondag in de maand is iedereen van harte welkom om samen in het parochiehuis te eten. Het maakt niet uit of je betrokken bent bij de kerk of niet, of je jong bent of oud, iedereen mag aanschuiven.

Enige aanpassing

De initiatiefnemer David van Diepen kwam op dit idee nadat hij meemaakte met een ondernemersgroep hoe gemakkelijk het is om op deze manier nieuwe contacten te leggen. Met enige aanpassing was het idee ook toe te passen voor de kerk. Het plan werd enthousiast ontvangen door het bestuur. En voilá, het kerkontbijt was een feit.

 

Bemind

Ze zeggen wel eens: “onbekend maakt onbemind”. Dan zal “bekend maakt bemind” vast ook wel opgaan. We zullen niet adviseren om nu allemaal naar het ontbijt in Baarn te gaan. Maar wie weet is het in de andere kerken ook mogelijk om samen te ontbijten, heel eenvoudig om elkaar een beetje beter te leren kennen.

 

Bijbelverhalen van lapjes

Bij De Zalige Zalm lezen we met veel plezier de prachtige bladen die de kerkbladredacties maken met ons redactiesysteem. Dat levert een schat aan inspirerende, creatieve en soms verrassende onderwerpen op. Pareltjes noemen we die. Die delen we hier graag met u.

Naald

Zo worden wij altijd gelukkig van goede ideeën voor een rubriek. In het blad Kerkblad aan de Linge, van de wijkgemeente Kerk aan de Linge uit Leerdam vinden we daar een prachtig voorbeeld van. De maandelijkse rubriek heet “Het oog, het hart en de naald”. Om met de laatste te beginnen: de rubriek wordt met naald en draad, steek-voor-steek, met de hand gemaakt door Rieteke Hoogendoorn.

Rieteke maakt quilts waarin ze met Bijbelse symbolen vorm geeft aan Bijbelteksten of emoties als verdriet en geluk. Bijna 3 jaar geleden werd zij lid van de gemeente. De redactie van het kerkblad wilde op dat moment graag “iets” met kunst in haar blad doen. Al snel kreeg de redactie het werk van Rieteke in de gaten en kwam de samenwerking tot stand. Met als resultaat dat er sindsdien maandelijks een quilt in het blad staat afgebeeld met een korte uitleg over de symbolen.

 

Het hart

Het begon voor Rieteke ooit, lang geleden, met één kleine quilt voor aan de muur. Gewoon omdat het leuk was om te doen. Maar ze ontdekte met deze ene quilt haar geheel eigen manier om haar geloof tot uitdrukking te brengen. Schilderen met lapjes noemt ze het zelf.

Dat het werk recht uit haar hart komt, is ook te lezen in het gedicht dat ze zelf schreef over haar werk.

Woorden 

gedachten  

verhalen 

komen samen 

veranderen in beelden 

spinnen zich als draden 

vormen zich als kleuren 

tot één geheel 

tot één verhaal 

 

God weeft Zijn boodschap erin mee 

met draden van Zijn liefde 

door woorden van geloof 

in kleuren van de hoop 

 

Zo rijgt de Grote Kunstenaar 

Zijn draden door de mijne 

en mag ik  

elke quilt opnieuw 

als kleine kunstenaar 

mijn handen leggen in de Zijne. 

 

RH 

 

 

Het oog

In het blad van januari is een quilt van het Exodusverhaal te zien. Oogstrelend. Kijk gewoon zelf maar!

Het is fijn om te zien dat de redactie van de wijkgemeente Kerk aan de Linge in Leerdam goed gebruik maakt van het talent dat ze in de gemeente hebben. Laat je inspireren en ga op zoek naar talenten

Enquête of lezersonderzoek?

Of we een kant-en-klare enquête hebben liggen om te onderzoeken of en hoe het kerkblad gelezen en gewaardeerd wordt. Een enquête die verspreid kan worden onder alle lezers van het kerkblad. Die vraag krijgen we bij De Zalige Zalm regelmatig van redacties. Nu is het niet zo ingewikkeld om zelf vragen te bedenken als ‘Wat waardeert u als lezer?’ en ‘Wat mist u?’? Ook kunt u de lezers cijfers laten geven van 1 t/m 10 voor bepaalde rubrieken of voor het kerkblad in zijn algemeen. De vraag is echter of je er echt iets mee opschiet.

 

Geen goed idee

Op grond van onze ervaringen vinden wij zo’n enquête geen goed idee. Meestal is het een beperkte trouwe groep lezers die bereid is een enquête in te vullen. Die zijn ook nog eens geneigd om gewenste antwoorden te geven, omdat de makers van het blad toch zo hun best doen en omdat ze graag met het kerkbestuur meedenken. En dan is het ook nog eens zo dat bij zo goed als alle vragen de antwoorden verdeeld zullen zijn. Bijvoorbeeld: 40 procent vindt het een mooie rubriek, 60 procent niet. Wat heb je aan zo’n uitkomst? Daar schiet je als makers of als kerkbestuur niets mee op.

 

Ga in gesprek

Wij denken dat je er meer aan hebt om een beperkte maar diverse groep lezers persoonlijk te benaderen en met hen in gesprek te gaan. In plaats van een enquête spreken we dan liever over een lezersonderzoek. Daarbij kunnen dezelfde soort vragen als hierboven aan de orde komen, maar je neemt samen met je gesprekspartner letterlijk het blad door. Op die manier krijg je veel meer informatie over de werkelijke behoefte en het leesgedrag van de mensen die je wilt bereiken. Gewenste antwoorden voorkom je door te vragen waarom iets wel of niet gewaardeerd of gelezen wordt. Doorvragen dus. Zo’n lezersonderzoek kost iets meer tijd, maar levert je werkelijk waardevolle informatie en inspiratie op. Graag adviseren wij over de aanpak van zo’n lezersonderzoek. Neem daarvoor gerust contact met ons op.

Zoektocht

Bij De Zalige Zalm lezen we met veel plezier de prachtige bladen die de kerkbladredacties maken met ons redactiesysteem. Dat levert een schat aan inspirerende, creatieve en soms verrassende onderwerpen op. Pareltjes noemen we dat. Die delen we hier graag met u.

 

De cover van de septembereditie van HartSlag is een zoekplaatje. We zien een kind dat in de ene hand een vergrootglas vasthoudt en met de andere hand naar de grond reikt. Tussen de kiezelstenen en het gras zoekt hij. Je ogen gaan mee naar de grond om te ontdekken wat hij daar zoekt. Het is om nieuwsgierig van te worden.

 

Sporen van God

Met deze speelse cover geeft de redactie een voorproefje van het nieuwe jaarthema Sporen van God. Voorzien van een speciaal getekende routekaart, een verhalenbus en pleisterplaatsen onderweg gaat de Parochie H. Suitbertus en buurparochie H. Paus Johannes XXIII uit West-Betuwe het komende jaar op weg. Iedereen is welkom om in te stappen. Er zijn vele activiteiten voor jong en oud.

En waar gaan ze zoeken? In de verhalen uit de traditie, de momenten waarop ze bij elkaar zijn en alle andere mogelijke plekken. En als je de verwondering toelaat, kun je God zomaar overal vinden. Zoals misschien wel het kind dat zoekt tussen de kiezels en het gras.

 
Speels en luchtig

Zo speels als de cover is, zo luchtig en levendig is de hele opzet van het jaarthema in West-Betuwe. Het is daarmee niet alleen uitnodigend voor volwassenen maar ook voor kinderen. Heerlijk om zoveel luchtigheid in je blad te kunnen plaatsen.

En niet alleen dat. Zo kan ook het parochieblad een vindplaats van God zijn. In persoonlijke verhalen en getuigenissen, blije en droevige gebeurtenissen, prikkelende artikelen en mooie tekeningen en foto’s.

De routekaart en bijbehorende afbeeldingen zijn ontworpen door Marjet de Jong (www.taalentekenen.nl)

Volheid

Bij De Zalige Zalm lezen we met veel plezier de prachtige bladen die de kerkbladredacties maken met ons redactiesysteem. Dat levert een schat aan inspirerende, creatieve en soms verrassende onderwerpen op. Pareltjes noemen we die. Die delen we hier graag met u.

Wat we graag zeggen tegen redacties is: “Laat zien wat je gelooft!” Natuurlijk brengt iedere redactie dat op eigen manier tot uitdrukking.

In het blad Drieklank, het magazine van de Parochie Heilige Drie-eenheid in Nijmegen zien we dat de redactie door het hele blad heen heel consequent haar geloof tot uitdrukking brengt. En dat misschien niet alleen door het met zoveel woorden te benoemen. Maar vooral door het zichtbaar te maken in de inhoud van de artikelen en de keuze voor artikelen over zowel de binnenwereld van de parochie als ook over de wereld daarbuiten. Geloof is hier zichtbaar gemaakt in de betrokkenheid, in ieder artikel weer. Het spat bijna van de bladzijden af. 

 

Jonge moeders op de vlucht

Het begint al met de cover. We zien een prachtige foto van een moeder met een pasgeborene. Dat is natuurlijk altijd een heerlijke cover, zeker in de kersttijd. Maar hier gaat het om een bijzonder verhaal zoals we lezen in het bijbehorende artikel dat gaat hier over jonge moeders. Ze zijn gevlucht uit Oekraïne terwijl ze zwanger waren en hier in Nederland bevallen van hun kind. Ingrijpende gebeurtenissen, een kerstverhaal anno 2022. 

Menselijkheid

In een volgend artikel lezen we een interview met aalmoezenier Sanneke Brouwers. Zij woont in de parochie, ze laat haar gedachten gaan over de oorlog. Ze is geïnspireerd door Etty Hillesum die in haar dagboek schrijft de angst in de ogen te willen kijken en niet te willen zwichten voor wanhoop en haat. Sanneke roept op in haar gebed om aanwezig te zijn bij hen in die vechten in de loopgraven, de Oekraïense soldaten én de Russische soldaten die slecht toegerust naar het front zijn gestuurd. Ook  zij sterven voor een zinloze oorlog . Ze houdt een pleidooi om oog te houden voor de menselijkheid, voor het leed aan beide kanten. Voor iedereen die de moed heeft op te staan tegen oorlog en geweld. Hoezeer natuurlijk ons hart ook in eerste instantie uitgaat naar het leed aan de kant van Oekraïne. 

Dichtbij

Naast al deze verhalen over de buitenwereld is er in de parochie in Nijmegen uiteraard ook oog voor de gebeurtenissen binnen de parochie. Zoals de sluiting van 2 kerken en de behoefte aan nieuwe vrijwilligers om maar wat voorbeelden te geven. Alles wordt, zoals gezegd, beschreven vanuit een sterke betrokkenheid bij wat er is.

Het meest uitgesproken lezen we over geloof in het artikel van de leesgroep van de parochie. Ze lezen het boek Leven in volheid van Timothy Radcliffe. De laatste zin van het artikel geeft een heldere samenvatting van het boek: “Wie op weg gaat met een open houding, kan volheid vinden”.

Het is alsof de redactie precies deze open houding heeft gehad bij het samenstellen van het magazine. Wat een inspirerend parochieblad heeft dat opgeleverd! 

Wat rouw je me nou

Bij De Zalige Zalm lezen we met veel plezier de prachtige bladen die de kerkbladredacties maken met ons redactiesysteem. Dat levert een schat aan inspirerende, creatieve en soms verrassende onderwerpen op. Pareltjes noemen we dat. Die delen we hier graag met u.

Het is november, van oudsher de maand dat kerken stil staan bij afscheid en rouw. Zo besteedt ook de redactie van Martinus+, het magazine van Katholiek Utrecht uitgebreid aandacht aan afscheid. Een prachtig artikel geschreven door Liesbeth de Moor.

Even aangrijpend als ontwapenend is de invalshoek van het artikel “Wat rouw je me nou?!” In dit artikel zijn 4 jongeren aan het woord die op jonge leeftijd een ouder zijn verloren. Dat is natuurlijk geen gemakkelijk onderwerp. Maar de openheid waarmee de jongeren er zelf over praten doet het ongemak snel verdwijnen.

Podcastserie

De jongeren kennen elkaar al even. Ze hebben alle vier meegedaan aan een onderzoek over rouw bij jongeren. Daar ontstond het idee om samen een podcastserie te maken zodat ze andere jongeren kunnen steunen die in een vergelijkbare situatie zitten. De podcast opent even simpel als direct met de zin: “Hallo, ik ben Thom en mijn vader is dood”.

Voor iedereen anders 

Wat snel duidelijk wordt in de serie is dat rouw voor iedere jongere weer anders is. Zo kan het verschil maken of een ouder geheel onverwacht is overleden of dat je tijd hebt gehad om afscheid te nemen? Of de vraag of je een goede band had met de ouder of toch iets minder. Ook reacties van anderen zijn heel wisselend. Soms zijn die steunend maar ze kunnen ook juist onhandig of hoogst ongemakkelijk zijn. Hoe ga je daar toch allemaal mee om?

Lotgenotencontact

Het belang van uitwisseling met lotgenoten wordt duidelijk in de podcast. Om die reden organiseert het Stadklooster in Utrecht dan ook, samen met de makers van de podcast, een bijeenkomst voor de jongeren in de parochie die te maken hebben met rouw. Om samen te eten, te leren van workshops en natuurlijk vooral om elkaar te ontmoeten en herkenning te vinden in elkaars verhaal. Om te weten dat ze niet alleen zijn met deze ervaring!

Wat mooi om te zien hoe een balletje kan rollen. Van een onderzoek naar een podcast. Om weer verder te rollen naar een concrete bijeenkomst in de parochie. Bij De Zalige Zalm worden we erg gelukkig van dit soort inspirerende en hartverwarmende initiatieven. Laat het balletje maar verder rollen!

Podcastserie 'Wat rouw je me nou?!' is te vinden bij diverse podcastplatforms zoals Spotify en podcastluisteren.nl

Procesbegeleiding communicatie

Een duidelijk verhaal

“Iedereen doet maar wat op zijn eigen manier en er is geen overleg en afstemming”: een veelgehoorde verzuchting als het gaat over de communicatie in kerken. Dat doet denken aan een prikbord in de hal van de kerk met daarop alle activiteiten die in en rond de kerk plaatsvinden. Er gebeurt van alles en er zijn talloze vrijwilligers bij betrokken. Werkgroepen, kringen, ziekenbezoekgroepen, bijbelgroepen, diaconie- en caritasvergaderingen, jeugd- en volwassencatechese en sacramentenvoorbereiding. Herkenbaar?

Samenhang

Helaas ontbreekt er in de regel de samenhang in de berichtgeving over al die activiteiten. Daarom komt er uit steeds meer kerken de vraag naar procesbegeleiding op het gebied van de communicatie.

Procesbegeleider Sipke Draisma: “Kerken vragen ons hen te helpen om de juiste mensen te bereiken en daarvoor de juiste middelen in te zetten. Het blijkt dat, als je samenhang aanbrengt tussen communicatiemiddelen als website, kerkblad, nieuwsbrief en social media, je het effect van die media versterkt. In de praktijk blijkt bovendien dat als je de communicatie verbetert je daarmee ook de motivatie van de vrijwilligers verhoogt, omdat er minder langs elkaar heen wordt gewerkt”.

Communicatie met een doel

De procesbegeleiding vanuit De Zalige Zalm kan desgevraagd leiden tot een communicatiewerkplan waarin doelen, doelgroepen en middelen gekoppeld worden aan de taken en verantwoordelijkheden van de betrokken vrijwilligers. Dat geeft een duidelijk verhaal, onderling en naar buiten toe.

Gastvrij geloven

De opvang van vluchtelingen verloopt de laatste tijd, zacht gezegd, problematisch. Gelukkig bieden kerken hulp. Daarover gaat de nieuwe keuzepagina ‘Gastvrij geloven’. Journalist Dick Vos is de auteur van deze nieuwe rubriek. Vanuit de kerk in zijn woonplaats Assen is hij betrokken bij de noodopvang van asielzoekers uit Ter Apel. Vos: “Op een zondag na de kerkdienst maakten we plannen en op maandagavond ontvingen we mensen uit Ter Apel in twee van onze gebouwen.”

Onder protest

Volgens Dick Vos is het de taak van de kerken om in actie te komen. Vos: “Natuurlijk is het organiseren van opvang van mensen die bij ons een veilig thuis zoeken een taak van de overheid. Steeds maar weer blijkt echter dat de Nederlandse overheid niet in staat is om te voldoen aan internationale afspraken en verdragen over menswaardige opvang. Onze opvang deden we dan ook ‘onder protest’.”

Dick Vos in gesprek met vluchtelingen

Bijbels refrein

In zijn artikelen zal Dick Vos maandelijks beschrijven hoe kerken en kerkmensen praktisch de handen uit de mouwen kunnen steken. “Als kerk zijn we geroepen om ons te ontfermen over de arme, de weduwe, de wees, en ook over de vreemdeling. Dit is een refrein dat je overal in de Bijbel tegenkomt. ‘Wat je voor de minsten doet, dat doe je voor Mij’. In de naaste in nood zouden we de Ander wel eens kunnen ontmoeten.”

Blijvende aandacht

Dick Vos signaleert wel een dilemma bij de noodopvang van asielzoekers. Zodra alle asielzoekers een bed hebben, verdwijnen de misstanden uit beeld en dringt het protest amper meer door. Daarom is het belangrijk dat er met regelmaat, bijvoorbeeld door het plaatsen van de keuzepagina ‘Gastvrij geloven’, aandacht blijft voor de opvang van vluchtelingen in ons land.

Deze nieuwe serie staat vanaf half november gereed in de portal in de map met keuzepagina’s.

Doodgewoon

Bij De Zalige Zalm lezen we met veel plezier de prachtige bladen die de kerkbladredacties maken met ons redactiesysteem. Dat levert een schat aan inspirerende, creatieve en soms verrassende onderwerpen op. Pareltjes noemen we die. Die delen we hier graag met u.

Als er iets is dat we zeker weten in het leven dan is het dat we allemaal een keer zullen sterven. De redactie van EusebiusVenster in Arnhem heeft een heel nummer speciaal aan dit onderwerp besteed. Het was een gewaagde keuze, zo schrijft ook de redactie in haar voorwoord, want willen je lezers wel lezen over dit onderwerp? Maar het pakt goed uit!

Verschillende keuzes rondom overlijden komen in het themanummer aan bod, zoals begraven of cremeren? En bij begraven: welke begraafplaats? Ook komt aan bod de vraag hoe je afscheid neemt.

Café

Het kan lastig zijn om al deze keuzes te maken. Ook kan het confronterend zijn om onder ogen te zien dat je leven eindig is, zeker als je te maken hebt met ziekte. Met wie bespreek je dat? En wanneer? Om deze vragen bespreekbaar te maken heeft de D3rde Verdieping, een oecumenisch religieus vormings- en bezinningscentrum in Arnhem, een speciaal pastoraal initiatief genomen: Café Doodgewoon, een vast maandelijks moment op een vaste plek, waar alle vragen rondom de dood doodgewoon besproken kunnen worden.

HierNUmaals

In het interview met Ad Bogaard, een van de initiatiefnemers en begeleiders van Café Doodgewoon lezen we hoe dit project tot stand is gekomen toen bleek hoe verlammend het kan werken als een naderend levenseinde onbespreekbaar blijft. Het idee is geleend van een Engels initiatief waar ze gewoon in de pub het gesprek aangingen over het levenseinde, simpelweg om het uit de taboesfeer te halen.

In samenwerking met het netwerk Palliatieve Zorg is de D3rde Verdieping dit voorbeeld gaan volgen, uiteraard volgens eigen snit. Dat heeft geleid tot het maandelijkse inloopcafé.

Alles rondom het levenseinde is bespreekbaar in Café Doodgewoon. Het is verrassend om te lezen dat bezoekers heel verschillend kunnen denken over de vraag of er wél of juist géén leven is na de dood. Maar wel is iedereen het erover eens dat het erom gaat om in het leven te doen wat belangrijk is in het hiernumaals. Men wil alles uit het leven halen dat erin zit. Aandacht voor de dood leven laat zien dat het hand in hand gaat met de aandacht voor het leven.

De redactie heeft met de keuze van het onderwerp levenseinde misschien een gewaagde stap genomen. Maar het heeft beslist geleid tot een uitermate waardevol themanummer !